Lasy Borów Tucholskich

  Bory Tucholskie - to kraina o niepowtarzalnie pięknym krajobrazie, królestwo niebieskich strug i jezior, zielonych borów i lasów, urzekających swą potęgą i majestatem, nie tylko przyrodą. Obejmują one obszar ponad 250 tys. ha powierzchni leśnej.
    Współczesny obraz kształtował się ponad 10 tys. lat temu w czasie ostatniego na ziemiach Polski zlodowacenia zwanego bałtyckim, a przede wszystkim w okresie tzw. stadiału pomorskiego. Wzdłuż czoła lodowca tworzyły się wówczas wały i pagórki moren czołowych, a na tym przedpolu wody wypływające spod topniejących lodów, usypywały rozległe równiny piaszczyste zwane sandrami. Na tym piaszczystym, ubogim podłożu (mało przydatnym dla upraw rolnych) zachowały się zbiorowiska leśne Borów Tucholskich.
Przez Bory przepływają rzeki Brda i Wda zwana również Czarną Wodą. Obie te rzeki biegiem swoim wyżłobiły w glebie malownicze doliny i potworzyły piękne zakola, a znajdujące się w korycie rzek głazy tworzą progi kamienne i kaskady; przepływając przez liczne jeziora łączą je w popularne szlaki kajakowe, zaliczane przez wodniaków do jednych z najpiękniejszych w kraju.
Jest to kraina o bardzo bogatej sieci wód powierzchniowych – rzek, strug i licznych jezior. Wszystkie cieki należą do dorzecza Wisły, odprowadzają swe wody dawnymi szlakami odpływu wód polodowcowych. Jednak głównym bogactwem tej ziemi, stanowiącym o atrakcyjności tejże krainy są lasy. Działalność człowieka wprawdzie spowodowała w znacznym stopniu zmianę składu gatunkowego zbiorowisk leśnych, ale mimo to zachowały się tu prawie wszystkie zbiorowiska leśne występujące na Niżu Środkowoeuropejskim.
    Zdecydowanie przeważają, co prawda lasy sosnowe, niemniej jednak występują również lasy liściaste: grądy, buczyny, łęgi i olsy, niekiedy w czystej naturalnej postaci. Zharmonizowany zbiór ekosystemów – jest przyrodniczym krajobrazem Borów Tucholskich, którego piękno każdy odwiedzający może podziwiać, a ekologiczny sens i ochronę tego krajobrazu rozumieją ludzie nim gospodarujący.
Bory Jesienią.